Het Gouden Tijdperk van Thomas More, Desiderius Erasmus en Niccolò Macchiavelli
Utopia
Naar aanleiding van de vieringen rond “500 Jaar Utopia” verdiepte Jeffrey Sachs (62) zich vorig jaar in de werken van Thomas More en diens tijdgenoten. De Amerikaanse econoom is directeur van het Center for Sustainable Development van de Columbia University. Daarnaast is hij adviseur duurzaamheid van de Verenigde Naties. Hij pleit voor groene economie en duurzame economie. Jeffrey Sachs geraakte geboeid door de grote intellectuele doorbraken tijdens Thomas More’s tijd. “Utopia” van Thomas More noemt hij “het beste sociaal-economische programma dat ooit geschreven werd”. Tijdens zijn lezing in Leuven op 8 juni riep de Amerikaan de jaren 1510 uit tot het belangrijkste decennium van de voorbije duizend jaar. De tijd van de grote humanisten Jeffrey Sachs kaderde de jaren waarin “Utopia” geschreven werd aan de hand van enkele intellectuele bestsellers. Vooreerst is er vanzelfsprekend het al genoemde “Utopia” van Thomas More. Maar er zijn ook de werken van Desiderius Erasmus. De Rotterdamse humanist vertaalde de Bijbel. Deze vertaling werd dan weer door Luther gebruikt. In 1517 publiceerde Maarten Luther zijn vijfennegentig stellingen, waarmee de Reformatie begon. Nicolaas Copernicus werkte zijn kosmologische theorie uit waarin de astronoom de zon in het centrum van ons zonnestelsel plaatste. Niccolò Machiavelli schreef tussen 1513 en 1515 aan “Il Principe”, waarop Erasmus een katholieke antwoord gaf met “Opvoeding Van Een Christelijke Vorst” bestemd voor de latere Keizer Karel. De verspreiding van deze teksten was te danken aan de boekdrukkunst die Johannes Gutenberg enkele decennia eerder ontwikkeld had. Jeffrey Sachs merkte ook op dat er een uiterst gunstig cultureel en intellectueel klimaat heerste dankzij de Renaissance. Na de val van Constantinopel kwamen geleerden uit die stad naar Florence op uitnodiging van de familie De Medici. Zij brachten hun kennis van het Grieks en de antieke Griekse beschaving met zich mee. De grote ontdekkingsreizen van een halve eeuw eerder lieten Europa kennismaken met nieuwe continenten. Europa, zeker het verstedelijkte Noord-Italië en Vlaanderen, stond open voor vernieuwingen. Een toekomst voor onze Aarde Het huidige decennium steekt maar bleekjes af tegen dat tijdperk, oordeelde Jeffrey Sachs. Weliswaar kunnen we de digitale revolutie vergelijken met de boekdrukkunst. En we zouden wel wat ideeën kunnen gebruiken om de hedendaagse problemen op te lossen, want “we kunnen de planeet kapotmaken”, waarschuwde Jeffrey Sachs zijn publiek. Toch ziet hij enkele lichtpunten. Zo beschouwt hij paus Franciscus als de morele wereldleider, zeker na diens encycliek “Laudato Si”, de eerste encycliek gewijd aan de milieuproblematiek. Zelf is Jeffrey Sachs de drijvende kracht achter de zeventien “Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen”, die sinds vorig jaar de millenniumdoelstellingen van het jaar 2000 vervangen. Extreme armoede is voor een stuk teruggedrongen. Naast armoede moet honger worden uitgebannen. Op de lijst staan er ook ecologische doelstellingen zoals duurzame oceanen, duurzame consumptie- en productiepatronen, duurzaam gebruik van ecosystemen,… Jeffrey Sachs argumenteerde dat we genoeg geld hebben, maar helaas ontbreekt de politieke wil. Daarom getuigen de huidige problemen eerder van een morele tekortkoming. Denk maar aan de aanslepende oorlogen in Syrië en elders. “De hegemonie van de VS is voorbij”. De volgende twee, drie decennia zal China groeien en de dominante rol hernemen, die het land eeuwenlang had. Ter illustratie projecteerde de spreker een kaart met de nieuwe zijderoute met als opvallend detail : Amerika ontbreekt op de kaart! Sachs ziet heel wat wetenschappelijke doorbraken. De vraag is hoe we onze kennis en middelen ten goede gebruiken? De belangrijkste vraag is misschien wel: hoe voorkomen we oorlog? Hij eindigde zijn lezing in Leuven met de vraag “Wat is ONZE Utopie?” AGE OF SERMENT Lezing door Jeffrey Sachs 8 juni 2017 Aula Pieter de Somer, Leuven Frank Beckers Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen De VN heeft de vertaling van de ‘Sustainable Development Goals (SDGs)’ naar het Nederlands officieel aangenomen. In het Nederlandse worden het dus de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen. De officiële verwoording voor de 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in het Nederlands is de volgende:
|